"Muzyka jest językiem uniwersalnym, pełnym, często intuicyjnym i może stanowić najbardziej odpowiedni sposób dla wyrażania spontaniczności"
R. Gloton, C.Clero "Twórcza aktywność dziecka"
Muzyka, to ta dziedzina sztuki, która odgrywa ogromną rolę w życiu każdego człowieka. Dostarcza ona wiele radości i piękna, rozwija wyobraźnię, budzi różnorodne emocje i daje odprężenie psychiczne, wzbogaca doświadczenia i wpływa na wszechstronny rozwój osobowości współczesnego człowieka.
Pracując z dziećmi w wieku przedszkolnym, obserwujemy jak wielkie znaczenie w ich edukacji ma muzyka.
Każde dziecko ma potrzebę śpiewu, tańca, gry, muzycznej zabawy, tworzenia własnych piosenek i wyliczanek, komponowania melodii do wierszyków czy wymyślania rytmów i odtwarzania ich na instrumentach perkusyjnych. Częsty kontakt dzieci z muzyką pozwala zrozumieć otaczający ich świat, wyrazić pragnienia, uczucia i wyobrażenia, rozwija wrażliwość zmysłową i pobudza proces spostrzegania, koncentrację uwagi, wpływa na rozwój mowy i wzbogacenie słownictwa oraz rozwija inwencję twórczą. Dlatego też, muzyka pojawia się każdego dnia w naszej pracy i wykorzystywana jest we wszystkich obszarach aktywności edukacyjnej dzieci. Zabawy i zajęcia muzyczne są źródłem radości, dają odprężenie oraz inspirują dzieci do twórczych zachowań.
Najczęściej stosowanymi formami edukacji muzycznej w przedszkolu są:
- śpiew,
- słuchanie muzyki,
- ruch przy muzyce,
- gra na instrumentach.
Nauczycielki w naszym przedszkolu sięgają również po bardziej skomplikowane formy muzyczne. Pomysły czerpiemy ze współczesnych systemów wychowania muzycznego C. Orffa, E. J. Dalcroze`a :
- zabawa w echo rytmiczne,
- zabawy wyliczankami,
- recytacja rytmizowanego tekstu z gestodźwiękami,
- wygrywanie i wyklaskiwanie rytmów,
- akompaniowanie do piosenek,
- improwizacje na instrumentach perkusyjnych i niekonwencjonalnych.
To wspólne muzykowanie na instrumentach zainspirowało nas do założenia orkiestry przedszkolnej, złożonej z dzieci 5, 6 – letnich. Początkowo dzieci akompaniowały do piosenek, później tworzyłyśmy partytury do utworów muzyki klasycznej lub rozrywkowej.
Dziesięć lat temu narodził się pomysł zorganizowania konkursu międzyprzedszkolnego Przedszkolne Orkiestry. Pierwszy konkurs odbył się 4 maja 2006 roku w siedzibie naszej placówki tj. w Przedszkolu Miejskim Nr 140 – brało w nim udział 5 zaprzyjaźnionych przedszkoli. W następnych latach wzrastało zainteresowanie, w związku z tym do współpracy zaproszono Bałucki Ośrodek Kultury Lutnia, którego przestronne i przyjazne wnętrza stały się siedzibą przeprowadzania konkursowych zmagań. Z uwagi na dużą liczbę uczestników, VI i VII edycja konkursu była podzielona na dwa dni konkursowe, będące odrębna całością. Wzięło w nich udział ponad 250 przedszkolaków z łódzkich przedszkoli.
W dniach 2 i 3 kwietnia 2014 roku odbył się ósmy ogólnołódzki konkurs muzyczny Przedszkolne Orkiestry, organizowany przez dyrektora i pracowników Przedszkola Miejskiego Nr 140, a rozgrywany w Bałuckim Ośrodku Kultury Lutnia. Konkursu został objęty patronatem Łódzkiego Kuratora Oświaty.
Tegoroczna edycja cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem rosnącym sukcesywnie i znacznie z roku na rok. Zgromadziła na starcie rekordową liczbę uczestników. W rywalizacji na rytmy, melodie i instrumenty brało udział 15 przedszkoli z Łodzi i jej okolic i ponad 300 dzieci, co spowodowało konieczność organizowania muzycznych spotkań przez dwa kolejne dni.
Bardzo miłą niespodzianką i prawdziwym zaszczytem był list od prezydenta miasta Łodzi pani Hanny Zdanowskiej. Pani Prezydent zwróciła się w nim bezpośrednio do uczestników i organizatorów konkursu, przesyłając pozdrowienia i życząc wszystkim wiele sukcesów.
Konkurs od pierwszej jego edycji ma na celu:
- zainteresowanie dzieci i nauczycieli grą na instrumentach w zespołach,
- rozwijanie muzycznej aktywności,
- nabywanie doświadczeń związanych z występami na estradzie.
Występy przedszkolnych artystów oceniało profesjonalne jury, złożone z muzyków Łódzkiej Filharmonii i Akademii Muzycznej, przedstawiciela Kuratorium Łódzkiego, Wydziału Edukacji Urzędu Miasta Łodzi oraz sponsorów. W swojej ocenie jurorzy zwracali szczególną uwagę na:
Ważną zasadą konkursu jest to, że wszystkie występujące orkiestry są nagradzane. W ósmej edycji przyznano następujące nagrody:
Pierwszy dzień konkursowy – cztery I miejsca, trzy II miejsca
Drugi dzień konkursowy – pięć I miejsc, dwa II i jedno III miejsce
Przewodnicząca jury, pani Grażyna Sikorska, w swym wystąpieniu podkreśliła fakt rosnącego na przestrzeni lat poziomu artystycznych występów przedszkolaków, ciekawy dobór repertuaru, czerpanie z kanonów muzyki klasycznej, bogactwo i różnorodność instrumentów od flażoletów, dzwonków i triangli, poprzez typowe instrumentarium Orffa po łyżki, pokrywki, butelki, rury grające itp. Zwróciła uwagę na muzykalność i poczucie rytmu małych artystów oraz na wielki wkład pracy nauczycielek, które swą bardzo dobrą postawą, wpływają na artystyczny rozwój i kreatywność swoich wychowanków.
Każde dziecko występujące w konkursie otrzymało upominki, wszystkie zespoły orkiestrowe cenne nagrody rzeczowe i dyplomy a opiekunowie laureatów otrzymali podziękowania za przygotowanie dzieci do konkursu.
W każdym konkursowym dniu czekała na dzieci muzyczna niespodzianka – pierwszego, urzekający występ akordeonisty pana Leszka Kołodziejskiego wykładowcy Akademii Muzycznej w Łodzi (członka jury), dnia drugiego – porywający wszystkich za serca mini recital Orkiestry Instrumentów Perkusyjnych Osób Niepełnosprawnych Mały Big Band.
VIII ogólnołódzki konkurs muzyczny Orkiestry przedszkolne pod patronatem Łódzkiego Kuratora Oświaty okazał się sukcesem organizacyjnym i edukacyjnym. Spotkanie to, chociaż z elementami rywalizacji wpłynęło na rozwijanie ekspresji muzycznej dzieci, dostarczyło okazji do wspólnej zabawy i czerpania radości ze wspólnego muzykowania a przede wszystkim służyło promowaniu edukacji przedszkolnej.
Beata Łabęcka
Małgorzata Stachowska
Małgorzata Twardowska