Cyrkulacja wody w przyrodzie to cykl, który nieustannie się powtarza:
Kondensacja => Opad atmosferyczny => Parowanie
Przechodzenie wody do stanu pary nazywa się parowaniem. Ciepło ze Słońca powoduje, że woda na Ziemi paruje. Parująca woda unosi się, ochładza się i zamienia się w maleńkie krople, które tworzą chmury. To naturalne zjawisko nazywa się kondensacją. Chmury przemieszczają się w atmosferze aż do osiągnięcia bardzo dużej wysokości i niskiej temperatury. Następnie te małe krople wody łączą się ze sobą, tworząc większe krople. Proces ten trwa aż krople wody stają się cięższe od powietrza i zaczną opadać na ziemię. Ten proces to opad atmosferyczny. Istnieją różne rodzaje opadów: np. śnieg, grad. Obieg wody jest ważny, ponieważ utrzymuje równowagę atmosferyczną. Woda wyparowuje, opuszczając ziemię i zbiorniki wodne, ale również skrapla się, wracając do nich. Cykl ten jest w ciągłym ruchu...
Poniżej kilka propozycji na badanie wody, pogody i ekologia
Poniższe ćwiczenia i więcej znajdziesz w naszym nietuzinkowym zestawie Pogoda - 30 eksperymentów nr kat. 410-2990
ĆWICZENIE 1. Eksperyment z parowaniem
Materiały: 2 kawałki kredy, kałuża wody
- Znajdź obszar, gdzie zawsze po deszczu są kałuże.
- Po deszczowym dniu, znajdź kałużę. Używając kawałka kredy narysuj linię dookoła krawędzi kałuży i czekaj.
- Po czterech lub pięciu godzinach odwiedź to samo miejsce ponownie. Narysuj kolejną linię na krawędzi poprzedniej. Jeśli posiadasz inny kolor kredy użyj do teraz.
- Porównaj te dwa zaznaczenia. Jeśli zechcesz, możesz powtórz działanie rysując trzecią linię po pewnym czasie.
- Powtórz to ćwiczenie aż do pojawienia się innych warunków pogodowych: słoneczny dzień, pochmurny czy wietrzny dzień… Kiedy kałuża wysycha szybciej?
Wyjaśnienie: Kałuża staje się coraz mniejsza pod wpływem parowania. Ilość ciepła od Słońca determinuje szybkość parowania. Jeśli jest gorąco to kałuże wysychają bardzo szybko. Z drugiej strony jeśli jest wilgotno i zimno to kałuże wysychają o wiele dłużej.
ĆWICZENIE 2. Dzień wieszania prania
Materiały: kilka ściereczek kuchennych.
- Zmocz ściereczki.
- Powieś je na zewnątrz tak, jakbyś wywieszał pranie na lince do wyschnięcia.
- Sprawdź, jak wilgotne są ściereczki po kilku następnych godzinach. Sprawdź ponownie następnego dnia.
Wyjaśnienie: Ściereczka staje się coraz bardziej sucha na skutek parowania wody. Jak już dowiedzieliśmy się, pogoda wpływa na szybkość wysychania. Jest to powód, dlaczego w słoneczny, upalny dzień, twój kawałek materiału wysycha bardzo szybko, w ciągu zaledwie kilku godzin. Ale jeśli jest zimno, to suszenie aż do całkowitego wyschnięcia może potrwać nawet dłużej niż jeden dzień .
ĆWICZENIE 3. (wymagany nadzór dorosłego) Stwórz chmurę
Materiały: szklana butelka z szeroką szyjką, mała świeczka, arkusz papieru
- Przygotuj tubkę zwijając papier i sklej ją dobrze taśmą klejącą.
- Poproś dorosłego o zapalenie świeczki.
- Weź butelkę do góry nogami. Trzymaj otwór butelki równo nad płomieniem świeczki około 10 sekund. Bądź przy tym bardzo ostrożny. Możesz użyć rękawic kuchennych.
- Dokładnie i ostrożnie umieść jeden z końców papierowej tubki w szyjce butelki, a drugim końcem trzymaj ją ustami. Dmuchnij mocno.
- Odstaw butelkę od ust. Obserwuj chmurę pojawiającą się w jej wnętrzu.
Wyjaśnienie: Chmury są bardzo ładne i puszyste, gdy je widzimy na niebie. Chmury są dużą ilością skroplonej wody w jednej masie. Te maleńkie krople wody powstają na wskutek parującej wody, lżejszej od powietrza, dzięki temu unoszą się na niebie.
ĆWICZENIE 4. Spraw by padało! (wymagany nadzór osoby dorosłej)
Materiały: szklany słoik z metalową pokrywą, kostki lodu, sól, woda
- Poproś osobę dorosłą, by zrobiła pięć dziurek w pokrywce słoika.
- Ugotuj jedną szklankę wody i przelej ją do słoika.
- Umieść pokrywkę do góry dnem na środku słoika tak, by w całości go zakrywała.
- Umieść nieco kostek lodu na pokrywce słoika i posyp je solą.
- Teraz połóż kolejne piętro kostek lodu na poprzednie posypane solą. Poczekaj kilka minut i obserwuj jak skraplające się kostki lodu wpadają do wody na dnie słoika.
Wyjaśnienie: Para z ciepłej wody podnosi się, podobnie jak woda w sposób naturalny paruje pod wpływem ciepła słonecznego. Lód i sól tworzą obszar o bardzo niskiej temperaturze, zbliżonej do wysokich poziomów atmosfery, w której skrapla się para wodna, zamieniając się w krople wody. Te krople będą się wytrącać i opadać z pokrywki wtedy, gdy będą stawać się cięższe od powietrza. Oto co się dzieje, gdy pada deszcz.