W tym świecie istnieje ogromne bogactwo żywych stworzeń Niektóre są wielkie i można je zobaczyć gołym okiem, natomiast innych zmieszczą się miliony na główce szpilki. Właśnie te można oglądać tylko za pomocą mikroskopu. Mikroskop został wynaleziony wiele lat temu i od tego czasu otworzył ogromną płaszczyznę badań, fascynującą i piękną jak nic, co można było sobie wyobrazić. Obecnie cała nauka, poczynając od najbardziej podstawowych studiów nad biologią, aż po wysoko wyspecjalizowane dziedziny jak astro-fizjologia, używa mikroskopów by umożliwić uczniom tych kierunków większe zrozumienie złożoności, skomplikowanych form życia oraz statycznych substancji, które tworzą świat, w którym żyjemy. Mikroskop będzie źródłem wielu godzin przyjemności jako element hobby czy drzwiami do zaawansowanej wiedzy różnych dziedzin nauki. Mamy nadzieję, że te doświadczenia przyniosą wiele radości, gdy dowiesz się o mikroskopie jeszcze więcej.
Skąd wziął się pomysł na takie urządzenie i kiedy powstał pierwszy mikroskop?
Pierwsze mikroskopy były mikroskopami optycznymi, w których do oświetlania obserwowanych obiektów wykorzystywano światło dzienne. Za twórców tego rodzaju mikroskopów uważa się Holendrów, Zachariasza Janssena i jego ojca Hansa. Pierwsze konstrukcje wykonali oni około roku 1590. Ze względu na niewielkie powiększenie (10 razy) mikroskopy nie zdobyły wtedy uznania jako narzędzie badawcze.
Przełomu dokonał wynalazca i przedsiębiorca Antonie van Leeuwenhoek, który udoskonalił konstrukcję mikroskopu, a następnie rozwinął produkcję tych urządzeń w XVII wieku. Leeuwenhoek jako pierwszy obserwował żywe komórki – plemniki, pierwotniaki, erytrocyty itp.
Budowa mikroskopu
- okular
- śruba makrometryczna
- śruba mikrometryczna
- tubus
- rewolwer
- obiektywy
- stolik przedmiotowy
- uchwyt
- lusterko
- lampa doświetlająca
- podstawa
Przygotowanie próbki
Jeśli nie masz gotowych próbek a dana próbka jest zbyt gruba lub nie jest dostatecznie przezroczysta, nie można jej obserwować pod mikroskopem, gdyż światło dobite lub z lampki doświetlającej nie przechodzi przez nią. Włókna, pyłek kwiatowy, wełna, czy sól będą łatwe do oglądania pod mikroskopem i nie wymagają dodatkowego szkiełka zabezpieczającego. Przezroczyste próbki należy najpierw skropić jedną lub dwiema kroplami błękitem metylenowym (jest wskaźnikiem pH i jest dostępny w sklepach chemicznych), eozyny lub innej substancji barwiącej dostępnej na rynku. (UWAGA: substancje barwiące mogą powodować zaplamienie odzieży, dywanów i tkanin. Należy je stosować ze szczególną ostrożnością).
Instrukcja użycia mikroskopu
- Najpierw porusz ramieniem lusterka, by ustawić je tak by dawało jak najwięcej światła na próbkę.
- Jeśli odbijające się światło widać w okularze, mikroskop jest gotowy do obserwacji.
- Następnie wsuń gotowy preparat w uchwyt stolika.
- Teraz zdecyduj jakiego powiększenie użyjesz. Im dłuższy obiektyw rewolweru, tym większe powiększenie. Zazwyczaj obserwację rozpoczyna się od mniejszego powiększenia.
- Aby zmienić powiększenie kręć rewolwerem, aż do wybranego przez ciebie powiększeniu.
- Używając śruby makrometrycznej obniż maksymalnie obiektyw jak najbliżej preparatu, ale tak, by go nie dotykał.
- Następnie pokręć śrubą mikrometryczną, by uzyskać pełną ostrość widzenia.
- Gdy pomieszczenie jest słabo oświetlone lub gdy nie można znaleźć ostrości pomimo największego powiększenia, włącz dodatkową lampę doświetlającą.